ในยุคที่เทคโนโลยีก้าวล้ำไปอย่างรวดเร็ว การนำนวัตกรรมมาใช้ในการให้บริการด้านสุขภาพจึงเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในวงการเภสัชกรรม ที่ต้องปรับตัวให้ทันกับความต้องการของผู้ป่วยที่เพิ่มขึ้น และข้อจำกัดในการเข้าถึงบริการของผู้ป่วยในพื้นที่ห่างไกล Telepharmacy หรือการให้บริการทางเภสัชกรรมผ่านระบบโทรคมนาคม จึงเป็นแนวคิดที่ได้รับความสนใจเป็นอย่างมากในปัจจุบัน

แนวคิดของ Telepharmacy

Telepharmacy เป็นการนำเทคโนโลยีโทรคมนาคมขั้นสูงมาประยุกต์ใช้ในการให้บริการทางเภสัชกรรม โดยเภสัชกรสามารถให้บริการแก่ผู้ป่วยได้จากระยะไกล ไม่ว่าจะเป็นการให้คำปรึกษาเรื่องยา การจัดการการใช้ยา หรือการตรวจสอบใบสั่งยา ผ่านการสื่อสารทางโทรศัพท์ วิดีโอคอล หรืออินเทอร์เน็ต (DoveMed Press) ซึ่งช่วยลดช่องว่างระหว่างเภสัชกรและผู้ป่วย โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ขาดแคลนบุคลากรทางการแพทย์หรือสถานพยาบาล

แนวคิดของ Telepharmacy เริ่มต้นจากความพยายามในการแก้ปัญหาการขาดแคลนเภสัชกรในพื้นที่ชนบทและห่างไกล ที่ผู้ป่วยต้องเดินทางไกลเพื่อเข้าถึงบริการทางเภสัชกรรม ซึ่งอาจส่งผลต่อความต่อเนื่องในการรักษาและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย Telepharmacy จึงถูกนำมาใช้เพื่อขยายการเข้าถึงบริการให้ครอบคลุมมากขึ้น โดยอาศัยเทคโนโลยีการสื่อสารที่ทันสมัย

ในช่วงการระบาดของ COVID-19 แนวคิดของ Telepharmacy ยิ่งได้รับความสนใจมากขึ้น เนื่องจากมีความจำเป็นในการลดการสัมผัสระหว่างบุคคลและการเดินทาง งานวิจัยชี้ให้เห็นว่า Telepharmacy ไม่เพียงแต่ตอบสนองความต้องการเร่งด่วนในช่วงวิกฤตเท่านั้น แต่ยังแสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการนำมาใช้อย่างยั่งยืนในระบบสุขภาพในระยะยาวอีกด้วย (MDPI) (Cureatr)

ประโยชน์ของ Telepharmacy

• เพิ่มการเข้าถึงบริการทางเภสัชกรรม Telepharmacy ช่วยขยายขอบเขตการให้บริการทางเภสัชกรรมไปยังพื้นที่ห่างไกลและชนบท ทำให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลทางเภสัชกรรมที่จำเป็นโดยไม่ต้องเดินทางไกล ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งในพื้นที่ที่ขาดแคลนเภสัชกรหรือสถานพยาบาล (DoveMed Press)

• เพิ่มความปลอดภัยและการปฏิบัติตามการรักษาของผู้ป่วย Telepharmacy ช่วยให้เภสัชกรและผู้ป่วยมีปฏิสัมพันธ์กันอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งช่วยปรับปรุงการใช้ยาและการจัดการโรคเรื้อรังของผู้ป่วย อีกทั้งยังช่วยให้ผู้ป่วยสามารถปรึกษาเรื่องปฏิกิริยาระหว่างยาและผลข้างเคียงได้ทันที ส่งผลให้ความปลอดภัยของผู้ป่วยเพิ่มขึ้น (DoveMed Press) (Cureatr)

• คุ้มค่าทางเศรษฐกิจ การใช้ Telepharmacy สามารถลดความจำเป็นในการลงทุนโครงสร้างพื้นฐานทางกายภาพของร้านขายยา ลดค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน และลดค่าใช้จ่ายในการเดินทางของผู้ป่วย จึงเป็นทางเลือกที่คุ้มค่าเมื่อเทียบกับรูปแบบร้านยาแบบดั้งเดิม โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีข้อจำกัดทางเศรษฐกิจ (DoveMed Press)

• เพิ่มความสะดวกสบายและความพึงพอใจของผู้ป่วย ผู้ป่วยได้รับประโยชน์จากความสะดวกสบายและความเป็นส่วนตัวในการเข้าถึงบริการทางเภสัชกรรมจากที่บ้าน ซึ่งนำไปสู่ความพึงพอใจที่สูงขึ้นและผลลัพธ์ทางสุขภาพที่ดีขึ้น ในขณะที่เภสัชกรก็ได้รับประโยชน์จากสภาพแวดล้อมการทำงานที่ยืดหยุ่นและความสามารถในการจัดการการดูแลผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ (Wikipedia) (Cureatr)

ตัวอย่างการประยุกต์ใช้ Telepharmacy

• ในประเทศญี่ปุ่น มีการศึกษาบทบาทของ Telepharmacy ในการให้บริการด้านสุขภาพในพื้นที่ภูเขาห่างไกล โดยเน้นมุมมองของผู้ป่วยเกี่ยวกับความสะดวกและความท้าทายของ Telepharmacy โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยสูงอายุที่มีความรู้ด้านดิจิทัลต่ำ การศึกษานี้เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการมีส่วนร่วมและสนับสนุนของชุมชนในการดำเนินงาน Telepharmacy (Matsumoto et al., 2021)

• มีการศึกษาเกี่ยวกับประสิทธิผลของ Telepharmacy ในการจัดการโรคความดันโลหิตสูงในช่วงการระบาดของ COVID-19 ผลการศึกษาพบว่ามีการปรับปรุงความดันโลหิตและการใช้ยาของผู้ป่วยอย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของ Telepharmacy ในการจัดการโรคเรื้อรัง (Aca-ac et al., 2022)

• การศึกษาเกี่ยวกับผลกระทบของ Telepharmacy และเทคโนโลยีในการดูแลผู้ป่วยมะเร็งเต้านม พบว่า Telepharmacy สามารถปฏิวัติวิธีการดูแลผู้ป่วยมะเร็งเต้านม โดยปรับปรุงการเข้าถึงการดูแลเฉพาะทางและเพิ่มความพึงพอใจของผู้ป่วย แม้จะมีความท้าทายในด้านการเข้าถึงเทคโนโลยีและความกังวลเรื่องความเป็นส่วนตัว (ManojKumar et al., 2023)

ลองคิดดูว่า…

หากคุณเป็นเภสัชกรในโรงพยาบาลชุมชนที่อยู่ห่างไกล คุณจะนำ Telepharmacy มาประยุกต์ใช้ในการให้บริการผู้ป่วยอย่างไร เพื่อเพิ่มการเข้าถึงยาและคำแนะนำด้านเภสัชกรรม ในขณะเดียวกันก็รักษามาตรฐานความปลอดภัยและคุณภาพการให้บริการ ลองวางแผนขั้นตอนการดำเนินงานและวิเคราะห์ปัญหาและอุปสรรคที่อาจเกิดขึ้น พร้อมทั้งหาแนวทางในการแก้ไขและปรับปรุงการให้บริการอย่างต่อเนื่อง

Telepharmacy เป็นนวัตกรรมที่น่าสนใจและมีศักยภาพสูงในการยกระดับคุณภาพการให้บริการทางเภสัชกรรม โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีข้อจำกัดในการเข้าถึงบริการสุขภาพ อย่างไรก็ตาม การนำ Telepharmacy มาใช้อย่างมีประสิทธิภาพนั้น ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งเภสัชกร ผู้ป่วย สถานพยาบาล และผู้กำหนดนโยบาย ในการสร้างระบบที่เอื้อต่อการใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสม ควบคู่ไปกับการพัฒนาความรู้และทักษะของบุคลากร เพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์จาก Telepharmacy ได้อย่างเต็มที่ และสร้างคุณค่าให้กับผู้ป่วยและระบบสุขภาพโดยรวมต่อไปครับ